Back to stories list

Zana bulezi kezela Vusi. What Vusi's sister said Ifyalandile nkashi yakwa Vusi

Written by Nina Orange

Illustrated by Wiehan de Jager

Translated by Christabel Songiso, Akombelwa Muyangana

Language Lozi

Level Level 4

Narrate full story The audio for this story is currently not available.


Kakusasana sasana omumu bo kukwahae Vusi bamubiza, “Vusi, nakupa isa lii le kwa bashemi bahao. Babata ku panga keke yafamukiti walinyalo la kezelahao.”

Early one morning Vusi’s granny called him, “Vusi, please take this egg to your parents. They want to make a large cake for your sister’s wedding.”

Ubushiku bumo ulucelo Vusi balimwitile kuli banakulu, “Vusi, napaapaata twala ilini ili ku bafyashi bobe. Baleefwaya ukupanga keeke iikalamba iyapabwinga bwakwa nkashi yobe.”


Mwanzila yahae yakuliba kwa bashemi bahae, Vusi akatana bashimani bababeli banopa litolwana. Mushimani alimumu aamuha Vusi lii ni kulinepa fa kota. Lii la pwaceha.

On his way to his parents, Vusi met two boys picking fruit. One boy grabbed the egg from Vusi and shot it at a tree. The egg broke.

Mu nshila pakuya ku bafyashi bakwe, Vusi aakumenye abalumendo babili baleetoola ifitwalo. Umulumendo umo asompwele ilini kuli Vusi alitoba ku cimuti. Ilini lyalitobeke.


“King’i semuezize?” Vusi alila. “Lii lale neli la keke. Keke neli ya mutikiti wa linyalo la kezelaka. Kezelaka uka bulela ng’i haiba hakuna kuba ni keke yamukiti walinyalo?”

“What have you done?” cried Vusi. “That egg was for a cake. The cake was for my sister’s wedding. What will my sister say if there is no wedding cake?”

“Ngefi wacita?” efyailishenye Vusi. “Ilini lilya lyaciba lyakupangila keeke. Keeke yaciba no kuba yapa bwinga bwakwa nkashi yandi. Nkashi yandi alalanda shani nga takwabe keeke yapa bwinga?”


Bashimani baswaba kabaka la kukala Vusi. “Halukoni kukutusa ni keke, kono kiwo mulamu wa kezelahao,” alimumu kubona abulela. Vusi azwela pili mwa musipili wahae.

The boys were sorry for teasing Vusi. “We can’t help with the cake, but here is a walking stick for your sister,” said one. Vusi continued on his journey.

Abalumendo balilombele ubwelelo pafyo baacushishe Vusi. “Tapali ifyo twingacita pali keeke, lelo senda inkonto upeele nkashi yobe,” efyo umo aasosele. Vusi alikonkenyepo ubulendo bwakwe.


Mwanzila, akatana baana bababeli bene bayaha ndu. “Lwakona kuitusisa kwa mulamu wahao wo wotiile?” alimumu kubona abuza. Kono mulamu neusika tiya kuuyahisa mi seulobeha.

Along the way he met two men building a house. “Can we use that strong stick?” asked one. But the stick was not strong enough for building, and it broke.

Mu nshila aakumenye abaume babili baleekuula iŋanda. “Bushe kuti twabomfyako icimuti ico icakosa?” efyo umo aipwishe. Lelo icimuti tacakosele icakubomfiwa mu makuule, efyo caputwike.


“King’i semuezize?” Vusi alila. “Mulamu wale neli mpo ya kezelaka. Banopi ba litolwana nebanifile ona kabaka la kuli nebapwacize lii la keke. Keke neli ya mukiti wa linyalo la kezelaka. Cwale hakuna lii, hakuna keke, hakuna mulamu hape hakuna ni mpo. Kezelaka ukabulela ng’i?’

“What have you done?” cried Vusi. “That stick was a gift for my sister. The fruit pickers gave me the stick because they broke the egg for the cake. The cake was for my sister’s wedding. Now there is no egg, no cake, and no gift. What will my sister say?”

“Ngefi wacita?” Vusi ailishanya. “Ico icimuti caciba buupe bwakwa nkashi yandi. Abacilatoola ifitwalo ebacimpeela icimuti pantu bacitoba ilini lyakupangila keeke. Keeke yaciba no kuba yapa bwinga bwakwa nkashi yandi. Nomba tapali ilini, tapali keeke, elyo kabili tapali no bupe. Nkashi yandi alalanda shani? ”


Bayahi nebaikutwile bumaswe kabaka la kuloba mulamu. “Alukoni kukutusa ni keke, kono kibo bucwani bwa kezelahao,” alimumu abulela. Cwale Vusi aekeza ni musipili wahae.

The builders were sorry for breaking the stick. “We can’t help with the cake, but here is some thatch for your sister,” said one. And so Vusi continued on his journey.

Bakakuula balilombele ubwelelo pafyo baakontwele icimuti. “Tapali ifyo twingacita pali keeke, lelo buula icaani ici upeele nkashi yobe,” efyo umo aasosele. Vusi alikonkenyepo ubulendo bwakwe.


Mwa nzila yahae, Vusi akatana mulimi ni komu. “Ki bucwani kwa bunde, nakona kuluma kwateni?” Komu yabuza. Kono bucwani neeli bo bumunati hahulu mane komu seibucelela.

Along the way, Vusi met a farmer and a cow. “What delicious thatch, can I have a nibble?” asked the cow. But the thatch was so tasty that the cow ate it all!

Mu nshila, Vusi aakumenye umulimi ali ne ŋombe. “Yangu icaani ici ubusuma, bushe kuti nalyapo cinoono?” efyaipwishe iŋombe. Lelo icaani caliweme saana icakuti iŋombe yaliliile conse!


“King’i semuezize?” Vusi alila. “Bucwani bwale neli mpo ya kezelaka. Bayahi nebanifile bona kakuli nebalobile mulamu woneuzwa kwa banopi ba litolwana. Banopi ba litolwana nebanifile wona kabaka la kuli neba pwacize lii la keke ya kezelaka. Keke neli ya mukiti wa linyalo la kezelaka. Cwale hakuna lii, hakuna keke, hape hakuna mpo. Kezelaka ukabulela ng’i?

“What have you done?” cried Vusi. “That thatch was a gift for my sister. The builders gave me the thatch because they broke the stick from the fruit pickers. The fruit pickers gave me the stick because they broke the egg for my sister’s cake. The cake was for my sister’s wedding. Now there is no egg, no cake, and no gift. What will my sister say?”

“Ngefi wacita?” efyailishenye Vusi. “Icaani ico caciba buupe bwakwa nkashi yandi. Bakakuula bacimpela icaani pantu bacikontola icimuti icacifuma ku bacilatoola ifitwalo. Abacilatoola ifitwalo bacimpeela icimuti pantu bacitoba ilini ilyakupangila keeke yakwa nkashi yandi. Keeke yaciba no kuba yapa bwinga bwakwe. Nomba tapali ilini, tapali keeke, elyo kabili tapali no bupe. Nkashi yandi alaayalanda shani? ”


Komu yaikutwa bumaswe kabaka la bulyangelino. Mulimi alumela kuli Komu iye ni Vusi ibe mpo ya kezelahae. Kikaho Vusi azwela pili.

The cow was sorry she was greedy. The farmer agreed that the cow could go with Vusi as a gift for his sister. And so Vusi carried on.

Iŋombe yalilomba ubwelelo pali ubu buliili. Umulimi alisumine ukuti Vusi asende iŋombe nga ubupe bwakwa nkashi yakwe. Efyo Vusi akonkenyepo.


Kono Komu yamata kukutela ku Mulimi ka nako ya mulalelo. Mi Vusi alateha mwa musipili wahae. Nafitile kakuliyeha hahulu kwa mukiti walinyalo la kezelahae. Baenyi inge bakalile kuca.

But the cow ran back to the farmer at supper time. And Vusi got lost on his journey. He arrived very late for his sister’s wedding. The guests were already eating.

Lelo iŋombe yalibutwike no kubwelela ku mulimi ilyo inshita ya kulya icakulya ca mulalilo yafikile. Vusi nao alilubile pa bulendo bwakwe. Aafikile ku bwinga bwakwa nkashi yakwe ubushiku saana. Abaitilwe ku bwinga ninshi nabatampa no kulya.


“Nikaeza cwani?” Vusi alila. “Komu imatile yene lukela kuba mpo, mwa tifo ya bucwani bone banifile bayahi. Bayahi nebanifile bucwani kakuli neba lobile mulamu woneuzwa kwa banopi ba litolwana. Banopi ba litolwana neba nifile mulamu kabaka la kuli neba pwacize lii la keke. Keke neli ya mukiti wa linyalo. Cwale hakuna lii, hakuna keke mi hakuna mpo.

“What shall I do?” cried Vusi. “The cow that ran away was a gift, in return for the thatch the builders gave me. The builders gave me the thatch because they broke the stick from the fruit pickers. The fruit pickers gave me the stick because they broke the egg for the cake. The cake was for the wedding. Now there is no egg, no cake, and no gift.”

“Nalacita shani?” efyailishenye Vusi. “lIya ŋombe ibutwike yaciba buupe, pa caani bakakuula bampeele. Bakakuula bacimpeela icaani pantu bacikontola icimuti icacifuma ku bacilatoola ifitwalo. Abacilatoola ifitwalo bacimpeela icimuti pantu bacitoba ilini lyakupangila keeke. Keeke yaciba no kuba yapa bwinga. Nomba tapali ilini, tapali keeke, kabili tapali no bupe.”


Kezela Vusi anahana hanyinyani, kona abulela, “Vusi kezelaka hanina taba luli ni limpo. Haninataba ni keke! Lukopani kaufela luna fa, mi nitabile. Cwale yotina libyana zahao zebonahala hande mi lunyakalale kacenu!” Mi zeo kona zanaezize Vusi.

Vusi’s sister thought for a while, then she said, “Vusi my brother, I don’t really care about gifts. I don’t even care about the cake! We are all here together, I am happy. Now put on your smart clothes and let’s celebrate this day!” And so that’s what Vusi did.

Nkashi yakwa Vusi alikutumene panshita iitali, elyo asosa ati, “Nshisakamene pa fyabupe, nangu pali keeke! Nintemwe pantu bonse tuli kuno kabili tuli abansansa. Nomba fwaleni ifyakufwala fyenu ifisuma tusefye ubu bushiku!” Nacine efyo Vusi aacitile.


Written by: Nina Orange
Illustrated by: Wiehan de Jager
Translated by: Christabel Songiso, Akombelwa Muyangana
Language: Lozi
Level: Level 4
Source: What Vusi's sister said from African Storybook
Creative Commons License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 3.0 International License.
Options
Back to stories list Download PDF